16 MADDEYLE ESKİ TÜRKLERDE YAŞAM VE KADIN

16 MADDEYLE ESKİ TÜRKLERDE YAŞAM VE KADIN

1-) Onur namus şeref dürüstlük, din öğretileriyle değil herkesin kendi öz vicdani ile eşdeğerdir.

2-) Tek eşlilik esastır. kadın erkek eşittir. Erkek kadınını terk edebileceği gibi kadında erkeği terk edebilir. Eski Türklerde koca karısını boşayabildiği gibi, kadında kocasını yasal olarak özgürce boşayabilirdi. Erkek istemezse bile boşanma yine gerçekleşir ancak kadın erkeğe bedel öderdi.

3-) Kadınlar sadece kendi istediği insanla evlendirilir. Alınıp satılmazlar aile içinde aşağılanıp ezilmezler. Evli olsalar bile istemediği erkekle beraber olmaya zorlanmazlar.

4-) Kadın saygındır, toplumda ve devlet işlerinde etkindir, yetkindir, söz sahibidir. isterlerse savaşa ve ava katılabilirler. Hükümdar olabilirler. kadın kurultayı kurabilir toplayabilir. Kadın istediği gibi giyinebilir. Hakan savaşta iken eşi devleti yönetir. Taciz olmaz kadına en ufak dokunmada bile gözlere mil çekilirdi.

5-) Evlenen kız çocuğu baba evinden ayrılırken eşit olarak kendi hakkına düşen tüm malları da alıp götürür. Kadının kendine ait mülkü mevcuttur. Kadının bunu istediği gibi kullanma hakkı vardır.

6-)Toplumda eşitlik esastır sınıf ayrılığı yoktur. kölelik yada soyluluk yoktur,

7-) Din adamlarına ayrıcalık tanınmaz, herkes istediği inancı seçmekte ve yaşamakta özgürdür. Din vicdan işidir devletle yönetimle ilgisi yoktur. Aynı aileden bile farklı dini inançlara sahip insanlar olabilir. kimsenin kimseye zorlama yada telkin nasihatta bulunma hakkı yoktur. Din adamları kam yada başka dinin temsilcleri normal halklardan daha mütevazı ve sade yaşamalıdır.

8 ) Çekirdek aile vardır. Sülaleye boy denir. Boy’un başında bey bulunur, özerk ve bağımsızdır. Devlet yıkılsa ile boy varlığını sürdürür .o nedenle yıkılan devlet yeniden çabuk toparlanır

9-) Özgür ve bağımsızdırlar. uygurlar hariç bir bölgeye ve toprağa dahi bağımlı kalamazlar, göçebe hayatı yaşarlar.

 

10-) Taşınabilir Küçük şeylerin dışında sosyalist sistemde olduğu gibi özel mülkiyet hakkı yoktur. Devletin tüm arazileri halkın ortak malıdır. Hakan bu toprakları adil faydalandırmakla ve korumakla yükümlüdür.

11-) Savaşçıdırlar, düşmana sinsice yada hile ile saldırmazlar, Yenildiklerinde esir edilseler bile esir aldıkları çok nadir görülmüştür. Yendikleri düşmana dahi konumlarına göre saygı gösterirler. Düşmanın onuruna saygı göstermek kendi şerefleri gereğidir. Köleleştirmezler. Rövanş yada intikam söz konusu değilse Onur kırmazlar. Yurtlarını ve vatanlarını istila edip ganimet diye yağmalamazlar, el koymazlar sadece vergiye bağlarlardı. Ancak anlaşmayı bozduklarında Söze ve anlaşmaya ihanet edildiğinde acımasız olurlardı.

12-) Aman dileyene kılıç kaldırmazlar. kendilerine, evine, boyuna, yada il’ine sığınan düşman bile olsa onu korumak için canlarını ortaya koyarlar.

 

13-) Eski Türklerde Yazıdan çok Söz önemlidir. Fazla yazı kullanmazlar bir çok devletin anayasası bile sözdendir. En büyük değer ve kutsaliyetlerinden biri yalan söylememek, yapamayacağı şey için söz vermemek, Söz verdiği zaman ise ne pahasına olursa olsun gerçekleştirmektir.

14-) Korudukları yetim kızlarla kesinlikle nikahlanmazlar, ırzına geçmezler onları sevebilecekleri yada sevdikleri insanlarla evlendirirler. Burada şu kısma özellikle değinmek istiyorum, Yaşlı kuşaktan erkek, genç kuşaktan bir kadınla evlenemezdi.

Arap kültüründe, velisi olduğun yetim kızlar ile evlenmek yani küçük kız çocuklarıyla evlenmek, 2'şer 3'er 4'er eş alabilmek ya da sahip olunan cariyeler ile yetinmek yasak olduğu kadar Böyle bir şeyden bahsetmek bile yüz kızartıcı utanç vericidir

Bir kızı tâciz edenin gözüne mil çekilir kör edilirdi... Tecâvüz eden ise öldürülürdü...

Türk kızının kendini koruma hakkı vardı. Ayrıca devleti yöneten Kağan tarafından Türk kızının şerefi, töre/yasa ile korunmaktaydı. Bu yüzden kimse Türk kızına yanlış yapamazdı.

Türk olmasa bile Bozkır kültüründe O coğrafyada hâlen kadının bir nevi dokunulmazlığı var.
Eski zamanlarda Adriyatik'ten Çin Seddine kadar tek başına bir kadın gidecek olsa, kimse yan gözle bakamazdı. O derece katı keskin kanunlar vardı ve kadına dokunulmazdı..

15-) Bozkır kültürüne göre dert ortaklığı, sevinç ortaklığı ve kader birliği vardır. Herkes tek aile gibidir. Hiç kimsenin çadırına ve obasına kilit vurulmaz. Herkesin her şeyi herkese açıktır sadece zararlı hayvanlar için önlem alınır.

16-) Türk kültürün en büyük hem maddi hem manevi zenginlik, birincisi sağlık ikincisi sevebileceğin saygını kaybetmediğin dürüst ve iyi bir eştir. Eski Türk destanlarında kadın erkeğinin her daim yanındadır. Kadın erkeğinin güç ve ilham kaynağı kabul edilirdi. Han ile Katun (Kadın ve erkek) gök ve yerin evlatlarıdır. Kadının yeri yedinci kat daha yükseği göktür. B.Dündar